Çocuklarımızın ateşi çıktığında hangi hallerde endişe etmeliyiz, hangi hallerde doktora gitmeliyiz şimdi bunlara bakalım. Öncelikle belirtmek isterim ki şüpheye düştüğünüz, endişe ettiğiniz her durumda mutlaka doktorunuza danışmanız gerekir.
Endişe edeceğimiz durumları sıralamadan önce ateş nedenlerine bir daha göz atalım. Aniden çıkan ateşin çok büyük çoğunluğundan viral enfeksiyonlar sorumludur. Viral hastalıkların büyük çoğunluğunun da tedavisinin sadece istirahat ve bakım olduğunu biliyoruz. Bu halde endişe etmediğimiz ateşin yönetimini basitçe evde yapabiliriz. Bunların dışında bakteri nedenli tonsillit, orta kulak iltihabı, sinüzit, zatürre, menenjit ve benzer enfeksiyon hastalıkların tedavisi antibiyotikle olacağından doktora başvurulması elzemdir. Bunların dışında romatizmal hastalıklar, genetik hastalıklar(Ailevi Akdeniz Ateşi)kanser, metabolik hastalıklar vardır ki bunlarda ateş hem uzun sürer, hem de basit tedavilere yanıt vermez. Bu hastalıklarda ateşin yanında çoğunlukla başka belirtiler de vardır. Bazı nörolojik, kanama hastalıkları da ateş yapabilir. Aşı, sıcak çarpması, sıvı alımında yetersizlik veya sıvı kaybı da ateşe sebep olabilir.
Ateşli havaleler ailelerin en büyük korkusudur. Çocukluk çağı havalelerinin en sık sebebi ateştir. Daha doğrusu ateşle beraber görülür. Burada ateş mi havaleye sebep oluyor, yoksa bu havale ateş ile beraber mi ortaya çıkıyor bilmiyoruz. Hangi ateşli çocukta havale olacak onu da bilmiyoruz. Hangi ateşte havale olacağını da bilmiyoruz. Hangi derecede havale olacak yine bilmiyoruz. Bu konuda istatiski bilgilerimiz var. Eğer 15 dakikadan uzun sürerse, 24 saat içinde tekrar ederse, genel bir havale değilde bir yere(kola, göze, ayağa) lokalize ise bu havalelerin incelenmesi gerektiğini biliyoruz. Bunlar yoksa, enfeksiyonun yeri de belirlendiyse havale basit tiptedir ve genelde ayrıntılı incelemeye ihtiyaç olmaz. Burada doktorunuzun önerilerine kulak vermeniz yeterli olur. Ailede ateşli yada ateşsiz havale geçiren birisi varsa ateşli havale riskinin arttığını söyleyebiliriz. Ayrıca ateşi düşürmenin havale geçirmeyi engellemediğini de biliyoruz. Ateşli havalenin özellikle ateşin ilk çıktığı ve hızlı yükseldiği dönemde sık görüldüğü de bilgilerimiz arasında. Nöbet geçiren çocuğun yanından ayrılmamalıdır. Çocuk yan çevrilir, sert cisimlerden uzaklaştırılır. Genelde 4-5 dakikada havale durur. Durduktan sonra kağıt mendil kullanmadan çocuğun ağzı ve burnu temizlenir. Ve acile götürülür. Eğer havale durmuyorsa vakit geçirmeden doktora başvurmalıdır.
Önceki yazımda ateşin düşürülmesini konuştuk. Ateşi normale düşürmekten ziyade çocuğun kendisini iyi hissettiği, rahatladığı ateş seviyesi hedeflenmeli. Sıvı desteği ihmal edilmemeli. Beraberindeki belirtiler çok iyi takip edilmeli. Çocuğun cildi baştan aşağıya sıklıkla kontrol edilmeli. Beslenmesi ihmal edilmemeli. Çocuk iştahsız olacağından serin ve çocuğun sevdiği gıdalarla desteklenebilir. Sütlü tatlılarımız bu durumun vazgeçilmezleridir.
Doktora gitmemiz gereken belirtiler ise şunlar; ateşli çocuğumuz 3 aydan küçükse, evde tedavi ile ateşi düşüremiyorsak, ateş 3 günden uzun sürüyorsa, çocuğumuz kusuyorsa ve su içemiyorsa. Ateşle beraber ciltte döküntü, nefes darlığı, ense ağrısı ve ense sertliği(tutulması) varsa yine doktora gitmek gereklidir. Yine çocuğumuz havale geçirdiyse, uykulu hali varsa, uyandırılamıyor ve huzursuzluğu geçmiyorsa doktor tavsiyesi almak şarttır. Bunların dışında anne baba endişe ettiği her durumda mutlaka doktora danışmalıdır.
Özetle ateşin istisnalar dışında faydalı olduğunu, hafif ateşin çocuk huzursuz değilse düşürülmemesi gerektiğini, ateşle beraber bazı başka bulgular varsa doktora başvurmak gerektiğini, ateşli havalenin çoğunlukla zararsız olduğunu, ateşi düşürmekle ateşli havale geçirmenin engellenemediğini öğrendik. Ateşli çocuğa bakım için sıvı takviyesi, beslenmeye davam edilmesi, dinlenmenin sağlanması gerektiğini konuşmuştuk. Ateşin hastalık değil belirti olduğunu, asıl tedavinin ateşe neden olan hastalığın üstesinden gelmek olduğunu son söz olarak söylemeliyim.
Sağlıklı günler diliyorum.
