EMEKLİLİK ESNETİLECEK! İşte 18 yaş altına BES detayları...

TÜİK’in açıkladığı son verilere göre toplam nüfusun 22.7 milyonu 18 yaş altı gençlerden oluşuyor. Buna göre, tasarı yasalaştığında, 22.7 milyon gencin BES’e girmesine imkan tanınmış olacak.Beklenti ise ilk etapta 5-6 milyon gencin sisteme gireceği yönünde. Yeni düzenleme ile hem ebeveynler, çocukları adına açtıracakları BES sözleşmesi ile yine çocukları adına birikim yapabilecekler hem BES’in kapsamı genişleyecek hem de yurt içi tasarruflar artacak.

Meclis’e gönderilen yasa tasarısı 18 yaş altının sisteme girmesinin önündeki engeli kaldıracak, gençlerin sisteme nasıl girecekleri, veraset intikal durumlarının nasıl olacağı gibi detaylar ise sonradan çıkacak yönetmelikler ile belirlenecek. Ancak edindiğim bilgiler ışığında 18 yaş altının BES’e nasıl gireceğine sorularla açıklık getireyim.

1) BES’TEKİ YENİ DÜZENLEME KİMLERİ KAPSIYOR?

Yeni düzenleme ile birlikte 18 yaş altı tüm gençler Bireysel Emeklilik Sistemi'ne giriş yapabilecek.

2) BUGÜNE KADAR GENÇLER SİSTEME GİREMİYOR MUYDU? 

BES, yasa gereği, 18 yaş üstü kesimi kapsıyor. Bugün de ebeveynler çocukları adına ya da dedeler torunları adına BES sözleşmesi yaptırabiliyor ancak kendi adlarına yaptırıyor; lehdar olarak da 18 yaş altındaki çocuklarını gösteriyorlar. Yani BES sözleşmesinin mutlaka 18 yaş üstü kişi adına olması gerekiyor.

3) YENİ DOĞMUŞ ÇOCUK İÇİN DE BES YAPILABİLECEK Mİ?

Ebeveynler yeni doğan çocukları adına Bireysel Emeklilik Sistemi için sözleşme yaptırabilecek.

4) 18 YAŞ ALTININ HERHANGİ BİR GELİRİ YOK, SİSTEME NASIL KATKI PAYI ÖDEYECEK? 

Katkı paylarını ebeveynler ödeyecek ancak sözleşme genç adına olacak. BES’i olan genç, çalışmaya başladığında sözleşme devrine gerek kalmadan ödemelerine kendi devam edebilecek.

5)EBEVEYNLERİN KENDİ ADINA SÖZLEŞME YAPMASI İLE 18 YAŞ ALTI ÇOCUKLARI ADINA YAPMASI ARASINDA NE FARK VAR? 

Mevcut durumda kişinin birden fazla BES sözleşmesi varsa ve bu sözleşmelerden biri ya da ikisini çocukları için yaptırmışsa, yüzde 25’lik devlet katkısından belirli limitler dahilinde yararlanabiliyor. Şöyle ki, BES’te devlet katkısını üst sınırı brüt asgari ücretin yıllık tutarının yüzde 25’i ile sınırlı. Yeni düzenleme ile 18 yaş altına ayrı sözleşme yapılacağından yüzde 25’lik devlet katkısındaki limite takılmadan, katkının tamamından yararlanılabilecek.

6) EMEKLİLİK İÇİN 56 YAŞ MI BEKLENECEK? 

18 yaş altının BES’e giriş şartları kanun tasarısı yasalaştıktan sonra çıkacak yönetmeliklerle netleşecek. Ancak gençlere kısmi çekiş hakkı tanınacak. Mevcut durumda BES’te kısmi çekiş hakkı bulunmuyor. Bu konuda yeni düzenleme yapılacak.Böylece, 18 yaş altı gençler, eğitim, konut, evlilik gibi ihtiyaç ve gereksinimler için BES’teki birikimlerinin bir kısmını çekebilecekler. Ayrıca gençlere yönelik yapılacak yeni düzenlemeler ile 56 yaşında emeklilikte esnetilecek.

7) 18 YAŞ ALTI DEVLET KATKISINI NE ZAMAN HAKEDECEK? 

Sistemde 10 yıl kalındığında devlet katkısının yüzde 60’ı hak ediliyor. Sistemden emekli olunduğunda da devlet katkısının tamamı alınıyor. Kanun çıktıktan sonra da 18 yaş altı için devlet katkısının hak edilmesi konusunda düzenleme yapılacak.

8) 18 YAŞ ALTI BES'E NE KADAR KATKI PAYI ÖDEYECEK? 

Gençler ayda 50, 100 liralarla sisteme girebilirler. Uzun süre sistemde kalınacağı için çok daha küçük rakamlarla yüksek tasarruflar yapmak mümkün. Örneğin, BES’e, 30 yaşında giren bir kişi aylık en az 250-300 lira yatırması gerekirken, 10 yaşında giren bir genç aylık 100 lira yatırabilir.