Çocuklarda sosyal medya kullanımı nasıl olmalıdır?

Doruk Sağlık Grubu Setbaşı Tıp Merkezi hekimlerinden Psikolog İremnur A. Ergül internet ve sosyal medya kullanımının 3 yaşa kadar düştüğünü, bu konuda ebeveynlere önemli görevler düştüğünü söylüyor. Psk. Ergün, ailelerin çocuklarının sosyal medya kullanımını kontrol etmesi gerektiğini ve ‘güvenli internet erişimi’nin mutlaka evlerde uygulanması gerektiğine dikkat çekiyor.

Eleştirel bakış açısı kilit nokta

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından uygun görülen çocuklarda sosyal medya kullanım yaşının 13 olduğunu söyleyen Psk. Ergül, “Yaş sınırındaki önemli nokta, çocuğun eleştirel bakış açısına sahip olup olmadığıdır. Eleştirel bir bakış açısı kazanmayan çocuklar dışarıdan gelecek tehditlere, siber zorbalıklara daha fazla maruz kalır” dedi.

“Kişisel bilgilerin paylaşılmamasına dikkat edin”

Çocukların sosyal medya kullanımında anne, babaya düşen görevler hakkında da tavsiyelerde bulunan Psk. Ergül, “İnternet ve sosyal medya kullanımının 3 yaşa kadar düştüğünü gözlemliyoruz. Bunun sebebini ise ailelerin çocuklara oynaması için verdiği tabletler olarak gösterebiliriz. Bu noktada ebeveynlerin, küçük yaştaki çocukların internet kullanımını sınırlandırması gerekiyor. Aileler çocukların yaş düzeyine uygun program kullanmasına özen göstermeli ve kullanım sürelerine dikkat etmelidirler. Özellikle 10 yaşında altındaki çocuklarda, eleştirel bakış açısı gelişmediğinden, kesinlikle sosyal medya kullanımına izin vermemeliyiz. Çocuklarımızın sosyal medya gizliliğini kontrol etmeli, tanımadığı kişilerle arkadaş olmamaları konusunda uyarmalı ve bunun kontrolünü yapmalısınız. Bir diğer önemli husus ise çocukların paylaşımlarında kişisel bilgilerini ve konum bilgilerini bildirmemesidir. Bu anlamda, sosyal medya kullanımını verimli hale getirebilmek için, bu konuların aile içinde özgür bir şekilde konuşulabilir olması, sosyal medya kullanımının gizli bir şekilde olmaması gerekir” diye konuştu.

“Çocuklar istenilmeyen durumları aileleriyle konuşabilmeli”

Sanal âlemde istenilmeyen durumlarla ve siber zorbalıkla karşılaşılması durumunda, çocukların yüzde 90’ının bu durumu ailelerinden gizlediğine ve bunu kendi kendine çözmeye çalıştığına değinen Psk. Ergül, “Bu tip durumlarda da yine en önemli husus aile içerisindeki sağlıklı ve pozitif iletişimdir. Aileler, çocuklarının sosyal medyada ne tarz şeyleri paylaşması konusunu öğretmelidir. Ancak istenilmeyen durumlar yaşandığında, çocukların korkmadan, açıkça bu durumu aileleriyle paylaşabilmesi gerekir. Bunun içinde ebeveynler ve çocuklar arasındaki güçlü iletişimin önemi ortaya çıkıyor. İstenilmeyen durumlar olduğunda ailelerin uyanık olması, çocuklarından bilgi almayı bilmesi gerekir” şeklinde konuştu.

En fazla 2 saat sosyal medya kullanılmalı

Çocukların uzun süreler sosyal medya ve internet kullanımının sosyal ilişkilerine de zarar verdiğine dikkat çeken Psikolog İremnur A. Ergül şöyle konuştu; “Çocuklar internet ve sosyal medya kullanımını maalesef abartıyorlar. Buna sebep olarak, günümüzde sosyal ilişkilerdeki iletişimin sosyal mecralara kaymış olmasını gösterebiliriz. Buna rağmen çocuklarımızın sosyal aktivitelerinin kısıtlanmaması ve gerçek hayatta iletişim problemleri yaşamaması için sosyal medya kullanımının kısıtlanması gerekiyor. Abartılmış sürelerde sosyal medya ve internet kullanımı okul başarısını etkiliyor ve sosyal ilişkilerin de zarar görmesine neden olabiliyor. Bu yüzden 13 yaş üstündeki çocuklara en fazla 2 saat sosyal medya kullanımı öneriyoruz. Zaten 13 yaşının altındaki çocukların sosyal medya kullanımı BTK tarafından yasaklanmış durumda, ailelerinde bu konuda dikkatli olması ve 13 yaşının altındaki çocuklara sosyal medya kullanım izni vermemesi gerekiyor.”

Faydalı internet kullanımı için tavsiyeler

Ailelerin çocuklarını tablet ya da telefonla yalnız bırakmaları yerine, ev işlerine katmalarını ve böylece ailelerin daha kaliteli zaman geçirebilecekleri tavsiyesinde bulunan Psk. Ergül, böylece ailelerin çocukların neler yaptığı konusunda bilgi sahibi olacağını da sözlerine ekledi.

İnternet ve sosyal medya kullanımını faydalı ya da zararlı olarak değerlendirmek yerine, bu mecraları faydalı bir şekilde kullanmanın yollarını aramak gerektiğini söyleyen Psk. Ergül, “Ebeveynlerin çocuğum sussun, ben de rahat bir şekilde ev işlerimi yapayım diye çocuğa video izletmek yerine, gerçekten onlara faydalı olabilecek programları izletmek internet kullanımını faydalı hale getirir. Okul dönemindeki çocukların, sosyal medya üzerinden oluşturdukları ödev grupları, sınıf grupları gibi ortamlara katılması da çocukların gruba aidiyet hissini artırıyor. Bu da çocukların sınıfta kendilerini daha özgüvenli hissetmesini, sınıfta konuşulan konularda, ödevlerde daha fazla bilgi sahibi olmasını sağlıyor” dedi.

“İletişimde mutlaka göz kontağı kurulmalı”

Çocukların sosyal medya kullanımının yanı sıra, aile içi ya da arkadaşlar arası iletişimi kuvvetlendirmesinin öncelikli yolunun aile içerisinde olumlu iletişimden geçtiğine dikkat çeken Psk. Ergül, “Ebeveynlerin çocuklarıyla iletişimini kuvvetli ve pozitif bir şekilde geliştirmesi gerekir ki, çocuklar da aileleri veya arkadaşlarıyla olumlu bir şekilde iletişim kurabilsin. Aileler çocuklarıyla konuşurken mutlaka göz kontağı kurmalı, iletişimi başlatırken ilk önce konunun pozitif yönlerini ele almalıdırlar. Güçlü bir aile içi iletişimi ve aile bireylerinin birbirlerinin günlük yaşamlarından haberdar olabilmeleri için, aileler her gün beraber bir aktivite gerçekleştirmeli. Hep beraber yenilen yemekler buna güzel bir örnek olabilir. Beraber sofraya oturmak, ebeveynlerin yönlendirmesiyle gerçekleşen günlük sohbetler, çocukların aileye olan aidiyetini artırır. Aile içerisinde sağlıklı olmayan iletişim şekli çocukların okul ve sosyal hayatlarında başarısız olmalarına, buna bağlı olarak da gelecekte olumsuz durumların yaşanmasına sebebiyet verebiliyor. Çocukların arkadaşlarıyla olan sosyal ilişkilerini kuvvetlendirmeleri içinse, arkadaşlarıyla sosyal etkinliklerde bir arada olması ve sosyal medya ve interneti biraz kenara kaldırmaları gerekir. Böylece arkadaşlar arasındaki sosyal iletişim güçlenir” ifadelerini kullandı.

“Ebeveynler çocuklarına iyi örnek olmalı”

Telefon kullanımının okullarda yasaklanması gerektiğine değinen Psk. Ergül, telefon kullanımı konusunun sadece aileye bırakılmaması, ebeveynlerin ve öğretmenlerin iletişim içerisinde olmasının, çocuğun telefon kullanımını sağlık hale getirdiğini belirtti.

Ebeveynlerin, sosyal medya kullanımı konusunda çocuklarına iyi örnek olabileceklerini vurgulayan Doruk Sağlık Grubu Setbaşı Tıp Merkezi hekimlerinden Psikolog İremnur A. Ergül, “Sosyal medya kullanımı ve bu konular aile içerisinde mutlaka açık, konuşulabilir olması gerekiyor. Hatta aileler çocuklarıyla sosyal medyada arkadaş olmalı, onların paylaşımlarını ve arkadaşlarını takip etmelidirler. Bunun yanı sıra, çocukların internet ve sosyal medya kullanımını küçümsemek yerine, çocukların bu mecralarda neler yaptığı konusunda meraklı davranmalı ve onların sizle açık bir şekilde iletişim kurmasını sağlamalısınız” dedi.